Erzurum’da Moğollardan kalma 2 ton ağırlığında mancınık güllesi bulundu. Gülle, Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki en büyük gülle...
Erzurum’da Moğollardan kalma olduğu tahmin edilen 2 ton ağırlığında Orta Çağ'da savaşlarda ve kuşatmalarda, duvarları hasara uğratmak için kullanılan mancınık güllesi bulundu. 2
Erzurum’un Aziziye İlçesi Toprakkale Mahallesinde tünel açma çalışmaları sırasında belediye işçileri tonlarca ağırlığında olan 3 gülle buldu. Çalışmalar sırasında 2’si kırılan güllelerden birisi sağ ele geçirildi.
3
Belediye ekipleri güllenin görüntüsü açısında farklı bir taş olduğunu fark etmesi üzerine müze müdürlüğüne haber verdi. Tünele gelen arkeologlar taşın mancınık güllesi olduğuna ve müzeye teslim edilmesi gerektiğine karar verdi. Ağırlığının yaklaşık 2 ton olduğu belirlenen gülle iş makinesiyle kamyona yüklenerek Erzurum Müze Müdürlüğüne teslim edildi.2 ton ağırlığında ki güllenin Moğollar tarafından kullanıldığı ve bu zamana kadar bulunan mancınık güllerinin en büyük örneklerinden birisi olduğu tahmin ediliyor.
5
Doğu Anadolu Bölgesinde bulunan en büyük gülle olduğunu ifade eden Erzurum Müze Müdürü Hüsnü Genç,“ Erzurum’un Aziziye İlçesinde köylüler tarafından bir ihbar geldi. Köy sınırları içerisinde bir gülle olduğunu söylediler. İncelemelerimiz sonrası bu topun Moğollar döneminde kullanılan mancınık güllesi olduğuna karar verdik. Gülle 1.5, 2 ton ağırlığında 1 metre genişliğinde devasa bir top.6
Özellikle Moğollar döneminde kalelerin surlarını yıkmak için kullanılıyordu. Bu gülle ayrıca Doğu Anadolu Bölgesinde bulunan bu büyüklükte ilk gülle oldu. Top müze müdürlüğünün bahçesine taşıyıp tekrar inceleyeceğiz” dedi.Kaynak : İHAMancınık :Topun icadından önce kale kuşatmaları sırasında ağır taş gülleleri fırlatmak için kullanılan aracın adıdır.
Mancınık veya katapult, Orta Çağ'da savaşlarda ve kuşatmalarda, duvarları hasara uğratmak için kullanılan, bir kol kullanılarak uzak mesafelere fırlatmalar yapabilen silah. Katapult adı Yunancada ???? (karşı) ve ??????? (fırlatmak) adlarının birleşmesiyle türetilmiştir.
Mancınığın çeşitleri vardır: Trebuchet, Mangonal, Katapult ve Ballista gibi. Mangasına taş, katı demir, katı kurşun, yanan ot, sıcak zift veya lav konulabilir. Ayrıca Rum ateşi de mancınıkla atılmaktadır. Suda bile sönmeyen Grek ateşi Bizanslılar tarafından İstanbul'un Fethi'nde de kullanılmıştır. Bizanslılar mancınıklarıyla Grek ateşi atmışlar ve Osmanlılara büyük zarar vermişlerdir.
Bir diğer versiyonu mangoneldir; bu silah, merkezinden bir mille hareket eden uzun bir koldan meydana gelmekteydi. Kolun bir ucunda taş atmaya yarayan bir sapan vardı. Öteki ucu ise, çekme halatlarına bağlanıyordu. Atış sırasında birkaç kişi, halatları, hızla çekip, kolu kaldırıyorlardı ve öteki uçtaki taşı atıyorlardı.
TARİHTE MANCINIK
Mancınık, MÖ. 5. ile 3. yüzyılda Çin'de icat edilmiştir. Başlangıçta, ok atmakta kullanılan büyük sehpalı yay (kundaklı yay) anlamına gelen mancınık, yıllar sonra kargı, mızrak ve taş atmakta kullanılan makina anlamını taşımaya başladı.Mancınığı ilk kullanan Yunanlardır.
Mancınığın yayı, önceleri boynuzdan yapılırdı. Ama kısa bir süre sonra, bunun, elde kullanılan küçük mancınıklar için yeterli olmasına karşılık, ağır mızrak ve taşları atacak güçte olmadığı anlaşıldı. Yeni silahta, boynuzdan yapılan yayın yerine, iki sağlam ağaç kol takıldı ve yay teli, bu kolların uçlarına bağlandı. Kolların öteki uçları, bükümlerin arasına sokulur, bu düzenek, bir ağaç çerçeve içine takılır, ya çerçeveye sokulan çubuklarla ya da mandallı bir çarkla sıkılırdı.Kaynak : Sabah Gazetesi
